Nέα

Δ.Τ.: Τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα κατά την εξειδίκευση των μέτρων του νέου Εθνικού Προγράμματος Στήριξης για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα

Η Ελλάδα, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, υφίσταται τις δυσμενείς συνέπειες μιας γεωπολιτικής και συνακόλουθα ενεργειακής κρίσης. Κρίση που πλήττει, σημαντικά, τους προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η μεγάλη αύξηση του κόστους της ενέργειας «ροκανίζει» το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, περιορίζει τζίρους και κέρδη επιχειρήσεων, ενισχύει την αβεβαιότητα των πολιτών, «φρενάρει» την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας. Η Κυβέρνηση, απέναντι και σε αυτή την κρίση, λειτουργεί υπεύθυνα, συνετά και συγκροτημένα. Τους προηγούμενους μήνες, εν μέσω διαδοχικών κρίσεων, έχτισε – μεθοδικά – «γραμμές άμυνας και στήριξης» του παραγωγικού ιστού της οικονομίας.

• Η «1^η γραμμή άμυνας και στήριξης» ήταν τα 43 δισ. ευρώ μέτρα της περιόδου της υγειονομικής κρίσης, που επέτρεψαν την ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας και μείωσαν – σημαντικά – την ανεργία.
• Η «2^η γραμμή άμυνας και στήριξης» είναι οι συνεχείς και μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, κυρίως για τη μεσαία τάξη, που τονώνουν το διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
• Η «3^η γραμμή άμυνας και στήριξης» ήταν οι επιδοτήσεις μέρους του αυξημένου ενεργειακού κόστους, κυρίως χαμηλών καταναλώσεων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ μέχρι σήμερα.
• Η «4^η γραμμή άμυνας και στήριξης» ήταν οι ενισχύσεις ευάλωτων νοικοκυριών, η στήριξη του πρωτογενούς τομέα και οι επιδοτήσεις καυσίμων, ύψους 900 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα.
• Και τέλος, η «5^η γραμμή άμυνας και στήριξης» είναι η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα στο 2022, συνολικού ποσοστού 11,8% αν συνυπολογιστεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων.

Αυτά τα «αναχώματα» ήταν και είναι σημαντικά.

Γνωρίζουμε όμως, πολύ καλά, ότι δεν είναι αρκετά. Αντιλαμβανόμαστε τις αυξημένες και συσσωρευμένες δυσκολίες των πολιτών.

Κατανοούμε την όξυνση προβλημάτων στο πεδίο της οικονομίας.

Συναισθανόμαστε, πλήρως, την ανάγκη των συμπατριωτών μας για περαιτέρω στήριξη.

Ανταποκρινόμαστε θετικά, ψύχραιμα και αποφασιστικά, με ρεαλιστικό σχέδιο.

Δημιουργούμε τις δημοσιονομικές δυνατότητες για να προσφέρουμε ακόμη πιο ουσιαστικές λύσεις.

Χτίσαμε – ισχυρά – ταμειακά διαθέσιμα, ύψους 39,2 δισ. ευρώ, ώστε να έχουμε τους πόρους να ενισχύσουμε περισσότερο την κοινωνία.

Εκτελούμε – ικανοποιητικά – τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε να έχουμε δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετες παρεμβάσεις.

Αξιοποιούμε την υφιστάμενη, παροδική όμως, δημοσιονομική ευελιξία, με υπευθυνότητα.

Επιτυγχάνουμε ισχυρή και διατηρήσιμη οικονομική μεγέθυνση, παρά τους ισχυρούς τριγμούς των διαδοχικών κρίσεων.

Όλα αυτά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για δραστικές παρεμβάσεις, ώστε να περιορίσουμε – ακόμη περισσότερο – τις αυξημένες τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.

Συγκεκριμένα:

1^ον. Οι επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος, για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, ενισχύονται σημαντικά και διευρύνονται γενναία. Αυξάνονται οι επιδοτήσεις των υφιστάμενων κατηγοριών καταναλώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και επιδοτούνται, για πρώτη φορά, και οι καταναλώσεις πάνω από τις 300 KWh της κύριας κατοικίας, καθώς και καταναλώσεις υπολοίπων ιδιοκτησιών των νοικοκυριών. Το κόστος αναμένεται να διαμορφωθεί στα 900 εκατ. ευρώ. Θα καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, σε συνδυασμό με το ειδικό τέλος, ύψους 90%, επί των επιπλέον εσόδων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα επιβληθεί για την προηγούμενη περίοδο, σύμφωνα με το τελικό πόρισμα και τη μεθοδολογία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

2^ον. Τον μήνα Ιούνιο, επιδοτείται το 60% της αύξησης για όλους τους λογαριασμούς ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι καταναλωτές, και έχουν εκδοθεί από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022.Αφορά οικιακούς καταναλωτές για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους, οι οποίες δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν δοθεί μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Η επιδότηση θα χορηγηθεί στον λογαριασμό IBAN του καταναλωτή. Το ποσοστό επιδότησης αφορά νοικοκυριά με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 45.000 ευρώ, δηλαδή των 95% των νοικοκυριών. Η επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνά τα 600 ευρώ ανά καταναλωτή. Υπολογίζεται ότι για τις καταναλώσεις αυτής της περιόδου, οι οικιακοί καταναλωτές – για την πρώτη κατοικία τους – έχουν επιδοτηθεί με 755 εκατ. ευρώ, ενώ οι ίδιοι έχουν επωμιστεί επιπλέον κόστος 464 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, το κόστος της νέας παρέμβασης, με την απευθείας επιστροφή ποσού στους ατομικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, υπολογίζεται στα 280 εκατ. ευρώ.

Αυτό το κόστος θα καλυφθεί από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

3^ον. Συνεχίζει να επιδοτείται στην πηγή, η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης (diesel) για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, ώστε το όφελος στην τελική τιμή για τον καταναλωτή να συνεχίσει να διαμορφώνεται στα 15 λεπτά το λίτρο. Όπως έγινε και κατά τον προηγούμενο μήνα. Το κόστος της παρέμβασης εκτιμάται στα 45 εκατ. ευρώ. Αυτό το κόστος θα καλυφθεί από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

4^ον. Από τον Ιούλιο του 2022 και με χρονικό ορίζοντα έως και ένα χρόνο, ενισχύεται – οριζόντια – ο μηχανισμός εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος, ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής. Εισάγεται μηχανισμός απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά. Συγχρόνως, θα προσαρμόζεται – σε μηνιαία βάση – το ποσοστό επιδότησης στη λιανική αγορά, ενισχύοντας τον παρόντα μηχανισμό εκπτώσεων στα τιμολόγια, ώστε οι τιμές να παραμένουν μεσοσταθμικά σταθερές σε συγκεκριμένα επίπεδα, σημαντικά χαμηλότερες από αυτές που παρατηρήθηκαν τους προηγούμενους μήνες, και ελαφρώς υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν πριν από την κρίση. Σκοπός είναι οι τιμές λιανικής να παραμένουν σταθερά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα, ανεξαρτήτως της εξέλιξης της τιμής φυσικού αερίου. Θα επιδοτηθούν, γενναία, τα κοινωνικά τιμολόγια, οι οικιακοί καταναλωτές για το σύνολο της κατανάλωσης όλων των κατοικιών τους, καθώς και όλες οι επιχειρήσεις, μικρές, μικρομεσαίες και μεγάλες, και φυσικά οι αγροτικές επιχειρήσεις. Το κόστος της παρέμβασης, με βάση τις σημερινές τιμές ρεύματος, αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 2 δισ. ευρώ το 2ο εξάμηνο του έτους. Το κόστος για τον Κρατικό Προϋπολογισμό υπολογίζεται σε περίπου 800 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο αναμένεται να καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, σε συνδυασμό με τον μηχανισμό απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά ρεύματος.

Η νέα δυναμική δέσμη παρεμβάσεων θα απορροφήσει το 70%-80% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το συνολικό κόστος τους ανέρχεται στα 3,2 δισ. ευρώ για το υπόλοιπο του 2022, εκ των οποίων περίπου 1,1 δισ. ευρώ επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Αυτή η συνολική, πρόσθετη επιβάρυνση είναι ενσωματωμένη στις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών για τα δημοσιονομικά μεγέθη της Ελληνικής οικονομίας, όπως αυτές υποβλήθηκαν, την προηγούμενη εβδομάδα, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Με αυτές τις παρεμβάσεις, παρεμβάσεις που εξαντλούν – με τα σημερινά δεδομένα – τον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργήσαμε, η Κυβέρνηση αποδεικνύει έμπρακτα, για ακόμη μία φορά, ότι παρεμβαίνει γενναία και δίκαια. Ενισχύει και εμπλουτίζει – διαρκώς – τις πολιτικές της, απαντώντας στις εύλογες αγωνίες και αβεβαιότητες της κοινωνίας. Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε δίπλα στον κάθε συμπατριώτη μας, κυρίως τον οικονομικά ευάλωτο συνάνθρωπό μας.Θα θέλαμε να μπορούμε να κάνουμε ακόμη περισσότερα. Όμως η ευθύνη δεν μας επιτρέπει να διαταράξουμε τις αναγκαίες δημοσιονομικές ισορροπίες. Το ευρύτερο – διεθνές – περιβάλλον εμπεριέχει αβεβαιότητες και κινδύνους. Η χώρα χρειάζεται ασφάλεια και σταθερότητα. Η οικονομία πρέπει να μην υπερβεί το όριο της δημοσιονομικής ευστάθειας και η κοινωνία να διασφαλίσει μακροχρόνια ασφαλή πλεύση προς καλύτερες θάλασσες. Ως Κυβέρνηση, κάνουμε – και θα συνεχίσουμε να κάνουμε – το καλύτερο δυνατό προς αυτή την κατεύθυνση.

Δ.Τ.: Τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα κατά την εξειδίκευση των μέτρων του νέου Εθνικού Προγράμματος Στήριξης για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα

Θ. Σκυλακάκης: Η γενναία παρέμβαση στο ηλεκτρικό ρεύμα θα αποτελέσει «ασπίδα προστασίας» για την ομαλή λειτουργία της οικονομίας

Προχωράμε σε μία γενναία παρέμβαση, που αφορά τόσο στο σύνολο των νοικοκυριών, αλλά και σε όλους τους υπόλοιπους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, υψώνουμε μια «ασπίδα προστασίας» για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας, αλλά και της οικονομίας.

Ο σχεδιασμός μας λαμβάνει, δυστυχώς, χώρα σε μία περίοδο ακραίας αβεβαιότητας –κυρίως εξαιτίας των δυσμενών συνεπειών του πολέμου που εξαπέλυσε η Ρωσία στην Ουκρανία και επηρεάζουν όλο τον πλανήτη. Ωστόσο, οι πρόσφατες θετικές, δημοσιονομικές εξελίξεις, μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε, αποφασιστικά, σ’ αυτή την παρέμβαση. Είναι τέσσερις οι θετικές εξελίξεις που μας δίνουν τη δυνατότητα να παρέμβουμε τόσο δραστικά:

• Καταρχήν, το πρωτογενές έλλειμμα του 2021 ήταν κατά 2 μονάδες μικρότερο αυτού που είχαμε υπολογίσει αρχικά (5%, έναντι 7,1%).
• Το δημόσιο χρέος, σε σχέση με το προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο που καταθέσαμε την άνοιξη του 2021, είναι περίπου 10 μονάδες μικρότερο ως ποσοστό του ΑΕΠ για όλο το χρονικό διάστημα του Μεσοπρόθεσμου, δηλαδή μέχρι το 2025. Έχουμε, λοιπόν, μία καλύτερη πρόβλεψη για το χρέος.
• Ενισχύεται η εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών προς τη χώρα μας, μετά και από την αναβάθμιση από την S&P και την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης από τους θεσμούς και την επικείμενη έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία.
• Παραμένει δυναμικός ο ρυθμός ανάπτυξης. Μάλιστα το 2021 ήταν πολύ υψηλότερος του αναμενόμενου. Παράλληλα, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως ο τουρισμός θα συμβάλει περισσότερο από είχαμε υπολογίσει στην ανθεκτικότητα της αναπτυξιακής πορείας του 2022.

Κοινώς, έχουμε μια καλύτερη οικονομική κατάσταση και γι’ αυτό μπορούμε να λαμβάνουμε μέτρα. Η πηγή του κακού, είναι το αέριο, η τιμή του οποίου αυξήθηκε κατά πέντε φορές τόσο με την προοπτική της εισβολής πριν τον πόλεμο όσο και μετά, κατά τη διάρκειά του. Και το αέριο μετέχει 35%-40% στην παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος. Η ζημιά, λοιπόν, ήταν σε μεγάλο βαθμό αναπόφευκτη και τώρα κάνουμε μετριασμό αυτής της ζημιάς. Δεν υπάρχει κανένας στον πλανήτη που θα μπορούσε να μηδενίσει μία αύξηση ενός διεθνούς αγαθού τόσο τρομακτική, ώστε να μην επηρεάσει καθόλου την οικονομία.

Εξειδίκευση παρέμβασης

Η στρατηγική μας για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, και πιο συγκεκριμένα στους λογαριασμούς ρεύματος, το επόμενο χρονικό διάστημα, έχει τέσσερις άξονες: Πρώτον, επέκταση του παρόντος σχήματος επιδότησης τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, για καταναλώσεις άνω των 300Kwh και λοιπές κατοικίες. Δεύτερον, επιβολή τέλους επί των επιπλέον εσόδων στους παραγωγούς ενέργειας για την προηγούμενη περίοδο, με βάση τη μεθοδολογία της ΡΑΕ, που θα επιστρέψει, μέχρι τελευταίο ευρώ, στους καταναλωτές μέσω των παρεμβάσεων τις οποίες κάνουμε. Τρίτον, επιστροφή στο IBAN των πολιτών, τον Ιούνιο, σημαντικού ποσοστού των αυξήσεων που είδαν οι καταναλωτές την προηγούμενη περίοδο. Τέταρτον, εφαρμογή νέου μηχανισμού από τον Ιούλιο και μετά, ο οποίος έχει δύο σκέλη:

• (α) εφαρμογή μηχανισμού απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά, μειώνοντας τη χονδρική τιμή αγοράς
• (β) επιδότηση του υπολειπόμενου ποσού που απαιτείται, ώστε να μειωθούν σημαντικά και να σταθεροποιηθούν οι λογαριασμοί λιανικής, μέσω του υπάρχοντος μηχανισμού επιδότησης.

Ειδικότερα σε σχέση με το μηχανισμό επιστροφής κόστους ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές, επιστρέφεται το 60% του αυξημένου κόστους ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι οικιακοί καταναλωτές για λογαριασμούς της κύριας κατοικίας τους, που έχουν εκδοθεί από 1η Δεκεμβρίου 2021 έως 31 Μαΐου 2022 (ανεξαρτήτως περιόδου αναφοράς κατανάλωσης λογαριασμού). Μετράει η ημερομηνία έκδοσης του λογαριασμού και με βάση αυτή γίνεται η επιστροφή, όχι βάσει της περιόδου κατανάλωσης.

Αφορά οικιακούς καταναλωτές για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους, που δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν δοθεί μέσω των λογαριασμών ρεύματος, είτε από το κράτος είτε από τους παρόχους. Η επιδότηση θα δοθεί στον λογαριασμό IBAN του καταναλωτή.

Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται σε 60% της αύξησης της τιμής ρεύματος της πρώτης κατοικίας, για λογαριασμούς που έχουν εκδοθεί από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 και αφορά νοικοκυριά-φορολογικούς κατοίκους Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 45.000 ευρώ.

Η επιστροφή δίνεται σε όσους πλήρωσαν συνολική αύξηση ρεύματος τους έξι μήνες άνω των 30 ευρώ (και επομένως θα λάβουν τουλάχιστον 18 ευρώ). Η επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 600 ευρώ, ανά καταναλωτή.

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη της ενίσχυσης είναι η εκδήλωση ενδιαφέροντος, σε σχετική πλατφόρμα που θα γίνει γι’ αυτόν τον σκοπό, με συνεργασία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της ΑΑΔΕ. Εκεί, θα αντλούνται τα στοιχεία της κύριας κατοικίας από την ΑΑΔΕ, όπως και ο σχετικός αριθμός του ρολογιού ρεύματος και ο ωφελούμενος θα βεβαιώνει τα στοιχεία αυτά ή θα τα επικαιροποιεί σε περίπτωση που έχει αλλάξει κύρια κατοικία. Κατόπιν, τα στοιχεία των χρεώσεων ρεύματος, για κάθε ρολόι, θα αντλούνται από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.

Το ποσό επιστροφής υπολογίζεται, ανά μήνα, σύμφωνα με τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο: Ποσό επιστροφής = [Ποσό ρήτρας αναπροσαρμογής λογαριασμού που εκδόθηκε εντός του μηνός - Ποσό έκπτωσης από το κράτος επί της ρήτρας αναπροσαρμογής - Ποσό έκπτωσης από τον πάροχο επί της ρήτρας αναπροσαρμογής] * Ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης * 60%. Υπολογίζεται ότι για την περίοδο αναφοράς της επιδότησης, οι οικιακοί καταναλωτές για την πρώτη κατοικία τους έχουν επιδοτηθεί με 755 εκατ. ευρώ, ενώ οι ίδιοι έχουν επωμιστεί 464 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό υπολογίζεται σε περίπου 280 εκατ. ευρώ (60% των 464 εκατ. ευρώ).

Σημειώνεται ότι οι μικρές επιχειρήσεις έχουν, ήδη, καλυφθεί, αναδρομικά, από τον Ιανουάριο. Κάτι, που θα διαπιστώσουν από τους λογαριασμούς του ρεύματος που θα λάβουν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, από όπου θα αφαιρεθούν ποσά, που αντιστοιχούν με την ενίσχυση που έπρεπε να λάβουν τον Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο. Το «πακέτο» στήριξης που ανακοινώνουμε, σήμερα, προβλέπεται στον δημοσιονομικό σχεδιασμό που καταθέσαμε πριν από μερικές ημέρες. Είναι εξαιρετικά σημαντικό και αναμένουμε ότι θα επηρεάσει θετικά και τον πληθωρισμό. Αναμένουμε, δηλαδή, ότι θα μειώσει, τουλάχιστον κατά 0,5 μονάδα, τον πληθωρισμό, σε ετήσια βάση, κάτι εξαιρετικά σημαντικό για να αποκλιμακωθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες. Κύριος στόχος μας είναι να επέλθει ηρεμία στην οικονομία, όσο αυτό είναι εφικτό, δεδομένου του απεχθούς πολέμου.

Όντας η χώρα με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος*, εξερχόμενοι από την υγειονομική κρίση, δεδομένων των εξωτερικών απειλών και μιας ενεργειακής κρίσης που δεν αφήνει κανέναν ανεπηρέαστο, δουλειά μας είναι – και αυτό κάνουμε – να διαφυλάξουμε «σαν κόρη οφθαλμού» μια συνθήκη κανονικότητας στην οικονομία. Για τη διαχείριση αυτών των κρίσιμων στιγμών απαιτείται σύνεση και σοβαρότητα, αρετές που η Κυβέρνησή μας, πιστεύω, ότι έχει αποδείξει έμπρακτα, στη διάρκεια της τριετίας που πέρασε, ότι διαθέτει.

Θέλω να ευχαριστήσω, ιδιαίτερα, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής, κ. Θ. Πετραλιά, η εξαιρετική δουλειά του οποίου ήταν για ακόμη μια φορά καθοριστική, από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών, για τη διαμόρφωση αυτού του σύνθετου, δίκαιου και αποτελεσματικού «πακέτου» στήριξης της κοινωνίας και της οικονομίας.