Με τη νέα εγκύκλιο 10/2024, σε συνέχεια της 1/2024 εγκυκλίου οδηγίας της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ, κοινοποιούνται οι διατάξεις και παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή τους ως προς τις καταβαλλόμενες εισφορές και την θέσπιση πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, που βαρύνει τους συνταξιούχους οι οποίοι παράλληλα ασκούν δραστηριότητα, ή έχουν ιδιότητα, υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση ως Μη Μισθωτοί (Ελ. Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες).
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 10
ΘΕΜΑ: Καταβολή Πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, των συνταξιούχων «εξ ιδίου δικαιώματος» οι οποίοι παράλληλα ασφαλίζονται ως Μη Μισθωτοί, Ελ. Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι και Αγρότες.
ΣΧΕΤ: 1. Οι διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 5078/2023 (ΦΕΚ ΤΑ' 211/20-12-2023).
2. Η αριθ. 1/2024 εγκύκλιος της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ.
3. Η αριθ. 7/2024 εγκύκλιος της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών/Διεύθυνση Εισφορών Μισθωτών του e-ΕΦΚΑ.
Με τις διατάξεις του άρθρου 114 «Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων Αντικατάσταση - άρθρου 20, ν. 4387/2016» του ν. 5078/2023 (ΦΕΚ ΤΑ'211/20.12.2023), αντικαταστάθηκε το άρθρο 20 του ν. 4387/2016 (Α' 85) και θεσπίστηκε νέο πλαίσιο για την απασχόληση των συνταξιούχων εξ ιδίου δικαιώματος, με έναρξη ισχύος των νέων διατάξεων από την 1/1/2024.
Με την παρούσα εγκύκλιο, σε συνέχεια της ανωτέρω σχετικής (2) εγκυκλίου οδηγίας της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ, κοινοποιούνται οι διατάξεις και παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή τους ως προς τις καταβαλλόμενες εισφορές και την θέσπιση πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, που βαρύνει τους συνταξιούχους οι οποίοι παράλληλα ασκούν δραστηριότητα, ή έχουν ιδιότητα, υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση ως Μη Μισθωτοί (Ελ. Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες).
Α. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ - ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ (παρ. 1)
Στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης εμπίπτουν από 1/1/2024 οι κάτωθι, εξ ιδίου δικαιώματος, συνταξιούχοι e-ΕΦΚΑ
- λόγω γήρατος,
- λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) και
- γήρατος λόγω αναπηρίας του ν.612/1977 (Α' 164) και των νόμων που παραπέμπουν σε αυτόν, καθώς και
- του τρίτου εδαφίου της περ. α' της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α' 210), και παράλληλα ασκούν δραστηριότητα, ή έχουν ιδιότητα, υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση ως Μη Μισθωτοί (Ελ. Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες).
Επιπλέον, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των προβλεπομένων, τα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης στον e-ΕΦΚΑ για τις ανωτέρω αναφερόμενες αιτίες, από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, εφόσον παράλληλα ασφαλίζονται ως Μη Μισθωτοί (παρ. 9).
Β. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ - ΠΟΡΟΣ υπέρ e-ΕΦΚΑ (παρ. 3 περ. β,γ,ζ)
Οι ανωτέρω απασχολούμενοι συνταξιούχοι ή αιτηθέντες σύνταξη, καταβάλλουν τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ασφαλιστικές εισφορές, για την αναληφθείσα δραστηριότητα - απασχόληση - ιδιότητα, Μη Μισθωτού (Ελ. Επαγγελματία, Αυτοαπασχολούμενου ή Αγρότη) και επιπλέον πόρο, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-ΕΦΚΑ, υπολογιζόμενο ανά κατηγορία ασφαλισμένων ως εξής:
α) Οι Μη Μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι)
Καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 39, 41, 35 και 97 του ν.4387/2016, όπως ισχύουν, μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους πενήντα τοις εκατό (50%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και παροχών. Σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση, καταβάλλουν επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους σαράντα τοις εκατό (40%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον Κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και σαράντα τοις εκατό (40%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης.
β) Οι Αγρότες (πρόσωπα υπαγόμενα στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις π. ΟΓΑ)
Καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 40 και 41 του ν.4387/2016, όπως ισχύουν, μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους πενήντα τοις εκατό (50%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και παροχών. Σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση, καταβάλλουν επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους σαράντα τοις εκατό (40%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και σαράντα τοις εκατό (40%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης στην οποία υπάγονται, για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης.
γ) Οι αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΟΓΑ
Καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010 (Α' 115) μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους δέκα τοις εκατό (10%) επί της αξίας των καταβαλλόμενων αμοιβών, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
Γ. ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΠΟΡΟΥ (παρ. 5)
Τα κάτωθι πρόσωπα εξαιρούνται της καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ:
α) Άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23, του ν. 4488/2017 (Α' 176)
β) Συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α' 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
γ) Συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α', της παρ. 1, των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α' 210)
δ) Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54, του π.δ. 169/2007.
ε) Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
στ) Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3, του άρθρου 4, του ν. 4387/2016 (Α' 85)
ζ) Συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο).
Επιπλέον, δεν καταβάλλουν τον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ, τα πρόσωπα που δικαιούνται - εξ ιδίου δικαιώματος - σύνταξη γήρατος (κύριας και επικουρικής) και αναλαμβάνουν απασχόληση σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ, για όσο διάστημα συνεχίζει η απασχόλησή τους, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας τους καθώς σύμφωνα με παρ. 2, του άρθρου 114 του ν.5078/2023, αναστέλλεται η σύνταξή τους.
Δ. ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΟΥ (παρ. 6)
Εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ: - Οι συνταξιούχοι του π. ΟΓΑ, εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του π.ΟΓΑ.
- Οι συνταξιούχοι των π. φορέων που έχουν ενταχθεί στον e-ΕΦΚΑ, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
- Οι συνταξιούχοι που εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής εισφορών, σύμφωνα με την παρ. 7, του άρθρου 55, του ν. 4509/2017 (Α' 201) και την παρ. 6, του άρθρου 243, του ν.4957/2022 (Α' 141), υπέρ των οποίων εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών.
Ε. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΟΡΟΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΩΣ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ - ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις:
1. Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους απασχολούμενους συνταξιούχους που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχολούνται ή ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ καταβάλλονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όπως αυτή ισχύει για κάθε ασφαλιστέα δραστηριότητα.
2. Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ, των περ. β και γ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν.4387/2016 όπως ισχύει, για τους απασχολούμενους συνταξιούχους του πεδίου εφαρμογής υπολογίζεται επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας των άρθρων 39 και 40 του ν.4387/2016 για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 97 του ν.4387/2016 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, που υπάγεται ο ασφαλισμένος για κάθε κλάδο.
3. Ο πόρος συνεισπράττεται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και καταβάλλεται εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, ο πόρος επιβαρύνεται με τον προβλεπόμενο για τις ασφαλιστικές εισφορές τόκο καθυστέρησης, και βεβαιώνεται και εισπράττεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές.
4. Ειδικά για δικηγόρους, τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από την ελάχιστη αμοιβή ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 39 του ν.4387/2016 συμψηφίζονται και με τον οφειλόμενο πόρο.
Η γνωστοποίηση του πόρου, στους συνταξιούχους ή αιτηθέντες σύνταξη, που ασφαλίζονται ως Μη Μισθωτοί, γίνεται με τα ειδοποιητήρια πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών στα οποία απεικονίζεται διακριτά το ποσό του πόρου, υπέρ e-ΕΦΚΑ, για τους προβλεπόμενους κλάδους.
Ειδικότερα, στις περιπτώσεις Μη Μισθωτών με παράλληλη ασφάλιση λόγω μισθωτής απασχόλησης ή υπαγωγής στις διατάξεις της παρ. 9 του αρθ. 39 του ν. 4387/2016, που οι εισφορές Μη Μισθωτών προσδιορίζονται μετά από διαδικασία εκκαθάρισης, η γνωστοποίηση του πόρου θα γίνεται με τα ειδοποιητήρια εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών.
1. Έλεγχοι για τον υπολογισμό πόρου Μη Μισθωτών
Για τον προσδιορισμό των ασφαλιστικών εισφορών και του πόρου από 01.01.2024, κατά την μηνιαία επεξεργασία των στοιχείων ασφάλισης και εισφορών Μη Μισθωτών, τίθεται νέος έλεγχος διασταύρωσης των στοιχείων συνταξιούχων ή αιτούντων σύνταξης που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα Συντάξεων και του Μητρώου Μη Μισθωτών Ασφαλισμένων e-ΕΦΚΑ, ώστε να εντοπίζονται αυτοματοποιημένα, από τα διαθέσιμα στοιχεία, οι ενεργοί Μη Μισθωτοί ασφαλισμένοι που υποχρεούνται στην καταβολή πόρου καθώς:
- λαμβάνουν κύρια σύνταξη γήρατος από τον e-ΕΦΚΑ την ίδια περίοδο (μήνας εισφορών) ή
- έχουν υποβάλλει αίτηση απονομής κύριας σύνταξης γήρατος η οποία εκκρεμεί, ανεξάρτητα από τον χρόνο υποβολής της.
2. Ειδοποιητήριο ασφαλιστικών εισφορών και πόρου Μη Μισθωτών
Για τις ανάγκες απεικόνισης και αναζήτησης πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ από 01/01/2024 πραγματοποιήθηκαν τροποποιήσεις στο έντυπο ειδοποιητηρίου πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών. Ειδικότερα, προστέθηκαν πεδία με τα λεκτικά "Πόρος Σύνταξης ν.5078/2023" και "Πόρος Επικουρικής ν.5078/2023", στα οποία απεικονίζονται διακριτά τα ποσά πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ του μήνα εισφοράς και αθροίζονται στο σύνολο της μηνιαίας εισφοράς.
3. Είσπραξη πόρου στις περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης (παρ. 3)
Σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 36 του ν. 4387/2016 μόνο ως προς την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Το άρθρο 36 δεν εφαρμόζεται για την είσπραξη του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ. Ο προσδιορισμός του πόρου γίνεται αυτοτελώς για την ασφάλιση μη μισθωτού και δεν λαμβάνεται υπόψη το ποσό του πόρου που έχει καταβληθεί λόγω της μισθωτής απασχόλησης.
Για την είσπραξη του προβλεπόμενου πόρου στις περιπτώσεις παράλληλης απασχόλησης θα δοθούν σχετικές οδηγίες μετά την έκδοση της προβλεπόμενης, από το άρθρο 154 του ν. 5078/2023, Υπουργικής Απόφασης.
4. Είσπραξη πόρου στις περιπτώσεις εργατών γης (παρ. 3)
Για την είσπραξη του προβλεπόμενου πόρου, της περ. ζ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, από εργάτες γης που αμείβονται με εργόσημο του πρώην ΟΓΑ, θα δοθούν σχετικές οδηγίες μετά την έκδοση της προβλεπόμενης, από το άρθρο 154 του ν. 5078/2023, Υπουργικής Απόφασης.
ΣΤ. ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟΥ ΠΟΡΟΥ (παρ. 4)
Το συνολικό καταβαλλόμενο ετησίως (ανώτατο όριο), από τον συνταξιούχο, ποσό πόρου, για κάθε απασχόληση υποχρεωτικά υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ (μισθωτού και μη μισθωτού), δεν μπορεί να υπερβεί το δωδεκαπλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ποσού της εθνικής σύνταξης (άρθρο 7 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει). Δεδομένου λοιπόν ότι, από 01.01.2024, το ποσό της εθνικής σύνταξης διαμορφώθηκε σε 426,17 € (σχετική η με αριθμ. Φ11321/οικ.104985/4.12.2023 Κ.Υ.Α. - Φ.Ε.Κ. Β' 6856 και το με αριθμ. πρωτ. 108117/08.12.2023 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης) το ανώτατο όριο του πόρου, σε ετήσια βάση για κάθε υπόχρεο απασχολούμενο συνταξιούχο, καθορίζεται αντιστοίχως σε 5.114,04 ευρώ (426,17 Χ12). Τυχόν επιπλέον καταβληθέντα ή παρακρατηθέντα ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους, σύμφωνα με το άρθρο 104 του ν.4387/2016 όπως ισχύει, κατόπιν ετήσιας εκκαθάρισης.
Ζ. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΟΣ ΠΟΡΟΥ (παρ. 9)
Σε κάθε περίπτωση διαπίστωσης αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού πόρου, υπέρ e-ΕΦΚΑ, αυτό επιστρέφεται στον δικαιούχο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις ισχύουσες διατάξεις και την αριθ. Δ.15/Δ'/90598/11.11.2021 (ΦΕΚ ΤΒ'/5404/22.11.2021) Υπουργική Απόφαση. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις περιπτώσεις που,
- λόγω υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης, καταβάλλονται ποσά για πόρο, υπέρ e-ΕΦΚΑ, από την 1η του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και ακολούθως εκδίδεται απορριπτική απόφαση ή η έναρξη της σύνταξης είναι μεταγενέστερη της 1ης του επόμενου μήνα της αίτησης. Τα καταβληθέντα ποσά πόρου για όλους τους μήνες ή αντίστοιχα για τους μήνες πριν την έναρξη συνταξιοδότησης θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθέντα και επιστρέφονται σύμφωνα με τα ανωτέρω.
- διαπιστωθεί αναδρομική εξαίρεση από την καταβολή πόρου. Τα καταβληθέντα ποσά πόρου για τους μήνες που προκύπτει εξαίρεση από την καταβολή πόρου θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθέντα και επιστρέφονται σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Η. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΟΥ (παρ. 11)
Σε περίπτωση μη καταβολής των προβλεπομένων στις περ. (β) και (γ) της παρ. 3 ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών, τα ποσά παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων, κύριων και επικουρικών.
Θ. ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ - ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΠΟΡΟΥ H KAI ΕΙΣΦΟΡΩΝ (παρ. 10)
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις:
1. Τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης υποχρεούνται να δηλώσουν την έναρξη της απασχόλησης στον Φορέα, καθώς και τυχόν συνδρομή ιδιότητας που αποκλείει την επιβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ ή και ασφαλιστικής εισφοράς.
2. Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις.
3. Το ποσό της ανωτέρω χρηματικής κύρωσης - οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση έως ενός τετάρτου (1/4) από την κύρια σύνταξη και έως του ποσού του άρθρου 46 του ν.4670/2020 (Α' 43) από την επικουρική. Άλλως, εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α' 190).
Ειδικότερες οδηγίες για τον τρόπο και την διαδικασία δήλωσης των ανωτέρω θα δοθούν μετά την έκδοση της προβλεπόμενης, από το άρθρο 154 του ν. 5078/2023, Υπουργικής Απόφασης.
Με ευθύνη των Προϊσταμένων των Τοπικών Διευθύνσεων παρακαλούνται όπως λάβει γνώση της παρούσας το προσωπικό αρμοδιότητάς τους, για την ενημέρωση και εξυπηρέτηση των συναλλασσόμενων.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΓΕΝΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Δ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση για την επιβολή πόρου πρέπει να συντρέχουν στο πρόσωπο οι κάτωθι προϋποθέσεις:
- είναι συνταξιούχος γήρατος ή έχει υποβάλει αίτηση σύνταξης λόγω γήρατος
- έχει υπόχρεος ασφάλισης και καταβολής εισφορών ως μη μισθωτός
- δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις εξαίρεσης από την καταβολή πόρου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ (Ενδεικτικές περιπτώσεις υποχρέωσης ή μη, καταβολής του πόρου)
1ο: Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023 και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.2.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός.
Από τον 2/2024 και για όσο συνεχίζει την απασχόληση αυτή, υποχρεούται, να καταβάλλει
- πόρο ποσοστού 50% επί της εισφοράς κλάδου σύνταξης της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται ή
- στην περίπτωση που καταβάλλει και εισφορές κλάδου επικουρικής ασφάλισης, πόρο ποσοστού 40% της εισφοράς κλάδου σύνταξης της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται και πόρο ποσοστού 40% της εισφοράς κλάδου επικουρικής ασφάλισης της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται.
2ο: Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που δεν εισπράττει την σύνταξή του (αναστολή καταβολής της) και αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός, δεν υποχρεούται να καταβάλλει πόρο από τον 1/2024, λόγω της αναστολής καταβολής της σύνταξής του και για όσο διάστημα υφίσταται αυτή.
3ο: Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023 και εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου και αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός, δεν υποχρεούται να καταβάλει πόρο υπέρ e- ΕΦΚΑ, από τον 1/2024 και για όσο διάστημα εμπίπτει στις εξαιρέσεις.
4ο: Ασφαλισμένος που υπέβαλε στις 10.01.2024 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος, χωρίς να διακόψει την ασφαλιστέα απασχόλησή του στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, υποχρεούται, από τον 2/2024 να καταβάλλει, τον προβλεπόμενο πόρο. Στην περίπτωση που το συνταξιοδοτικό αίτημά του απορριφθεί ή η ημερομηνία έναρξης συνταξιοδότησής του είναι μεταγενέστερη του 2/2024, το συνολικό ποσό του πόρου που είχε καταβληθεί - εξοφληθεί ή αντίστοιχα το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό θα του επιστραφεί σύμφωνα με τα ισχύοντα για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων εισφορών μη μισθωτών.
5ο: Ασφαλισμένος του φορέα, υπέβαλε στις 10.01.2024 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος, έχοντας προηγουμένως διακόψει την απασχόλησή του. Την 10.02.2024 αναλαμβάνει νέα απασχόληση ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου. Υποχρεούται από τον 2/2024 να καταβάλλει τον προβλεπόμενο πόρο. Εάν τελικά το συνταξιοδοτικό αίτημα του απορριφθεί, το συνολικό ποσό του πόρου που καταβλήθηκε - εξοφλήθηκε θα του επιστραφεί σύμφωνα με τα ισχύοντα, ως αχρεωστήτως καταβληθέν.
6ο: Ασφαλισμένος του φορέα, υπέβαλε στις 30.11.2023 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος και ανέλαβε στις 15.01.2024, απασχόληση ασφαλιστέα στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτός. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου. Το συγκεκριμένο πρόσωπο υποχρεούται από τον 1/2024 να καταβάλλει στον e- ΕΦΚΑ, τον προβλεπόμενο πόρο. Στην περίπτωση που με την έκδοση απόφασης συνταξιοδότησης η έναρξη σύνταξης προσδιορισθεί μεταγενέστερα πχ από 1/3/2024, το ποσό του πόρου, που έχει καταβληθεί για τους μήνες 1/2024 και 2/2024 θα του επιστραφεί σύμφωνα με τα ισχύοντα ως αχρεωστήτως καταβληθέν.